- Новый орта мектеп-лицейіндегі кітапхана ережесін пайдалану
- Кітапхананы пайдалану қағидалары – оқырманның кітапханамен арақатынасын реттейтін құжат және оқырмандарға қызмет көрсетуді ұйымдастырудың, қорларды пайдаланудың жалпы тәртібін кітапхана мен оқырмандардың құқықтары мен міндеттерін белгілейді.
- Кітапхана оқырмандарға уақытша пайдалануға кітаптар, кітапханада бар басқа да баспа шығармалары мен материалдар беруді ұйымдастырады.
- Кітапхана мүмкіндіктерін ескере отырып, оқушылар мен қызметкерлердің, сондай-ақ ата-аналар мен Жаңа қоныс ауылының тұрғындарының да кітапхананы пайдалану құқығы бар.
- Кітапхананы пайдалану тегін.
- Үйге әдебиет абонементте беріледі. Кітапхананың оқу залында пайдалануға арналған әдебиет үйге берілмейді. Кітапханада жоқ ғылыми әдебиетке кітапхана оқырмандары (мұғалімдер) талабы бойынша кітапханааралық абонемент (КА) арқылы тапсырыс беріледі.
- Шежірілер (энциклопедия), анықтамалар, ағымдағы мерзімді баспасөз басылымдары, КА арқылы алынған әдебиеттер және дәстүрден тыс электрондық ақпарат таратушы құжаттар тек оқу залында жұмыс істеу үшін беріледі.
- Кітапхана қорында бар кітап, газет-журналдар, басқа да баспа шығармалары және слайдтар, бейнежазбалар, магнитофондық жазбалар, СД, белгілі электрондық қорлардың оқырмандарға берілуі есебі ұйымдастырылады.
- Кітапханаға оқырмандар жазу тәртібі бойынша жүргізіледі: оқушылар – сынып тізіміне сәйкес, қызметкерлер –төлқұжат бойынша.
- Кітапханаға жазыларда оқырмандар кітапхананы пайдалану қағидаларымен танысуы тиіс.
- Әр оқырманға бес жыл бойы пайдалануға арналған оқырман формуляры, кітапханада компьютер бар болған жағдайда – электрондық оқырман формуляры толтырылады.
- Басылымдарды жоғалтқаны немесе байқаусызда бүлдіргені үшін жауапты оқырмандар оларды сондай немесе кітапхана құны мен мазмұны бірдей деп таныған басылымдармен алмастыруға, ал алмастыру мүмкін болмаған жағдайда – олардың шынайы нарықтың құнын өтеуге міндетті. Кәмелетке толмаған оқырмандардың қордан баспа туындыларын жоғалтқаны немесе оған орны толмас зиян келтіргені үшін олардың ата-аналары, олардың орнындағы адамдар жауап береді.
- Жыл сайын оқу жылының басында (қыркүйекте) кітапхана өз оқырмандарының атына жазылған әдебиеттердің барлығын міндетті түрде көрсетіп, оларды қайта тіркейді.
- Оқырмандар (бастауыш сыныптар оқушыларынан басқасы) абонементте алған басылымдардың әрбір данасы үшін оқырман немесе кітап формулярына қол қояды.
- Оқушылар Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 19 ақпандағы № 173 қаулысымен бекітілген Білім ұйымдарының білім алушылары мен тәрбиеленушілерін оқулықтарымен қамтамасыз етіледі.
- Үйге берілген әдебиеттерді пайдалану мерзімі мен абонементтен берілген басылымдар
саны шектеліп, сапалы түрде белгіленеді.
Мұғалімдер үшін:
Оқу әдебиеті – тиісті пәнді оқыту мерзіміне (оқу жылының басында міндетті түрде қайта тіркеле отырып) беріледі;
Әдістеме әдебиеті – 1 ай мерзімге, даналар саны жеткілікті жағдайда тиісті пәнді оқыту мерзіміне (міндетті түрде қайта тіркеле отырып) беріледі;
Оқушылар үшін:
Бағдарламалық әдебиет – оқушыларды оқытудың барлық кезеңіне беріледі:
бағдарлама бойынша сабақтарда оқытылатын шығармалар оқыту бағдарламасына сәйкес мерзімге беріледі;
Сыныптан тыс оқу үшін – 15 күнге беріледі;
Мерзімді басылымдар 2 атау санымен 15 күнге беріледі.
Бір мезгілде берілген даналар саны (оқулықтарды санамағанда) 8 данадан аспауы тиіс.
- Пайдалану мерзімі материалға басқа оқырмандар тарапынан сұраныс жоқ болса ұзартылуы немесе материал бір данада немесе көп сұралатын болса қысқартылуы мүмкін.
- Кітаптарды қайтарған кезде кітап формулярындағы оқырмандар қолы кітапханашының қолымен өшіріледі.
- Оқырмандардың құқықтары мен міндеттері
- Мектеп кітапханасының оқырмандары (оқушылар, педагогтар, қызметкерлер) мынаған құқылы:
- кітапхана көрсететін кітапхана-ақпарат қызметін тегін пайдалануға;
- абонементтен кітаптар мен басқа ақпарат көздерін уақытша пайдалануға алуға;
- кітапхана қорының құрамы туралы толық ақпарат алуға;
- кітаптар мен басқа да ақпарат көздерін іздеу мен таңдауда кеңесшілік қызмет алуға;
- кітапхана қорында жоқ қажетті ғылыми әдебиеттерді кітапханааралық абонемент (КА) арқылы алуға (тек оқушылар);
- кітапхана өткізетін шараларға қатысуға;
- кітапханалық-библиографиялық, ақпараттық білім алуға, ақпараттық дәстүрді және электронды таратқыштарды игеру және пайдалана білуге;
- кітапхана кеңесіне сайлауға және сайлануға, кітапханаға нақты көмек көрсетуге.
19.Оқырмандар мынаған міндетті:
- әр оқу жылының басында оқырмандар қайта тіркелуге;
- кітапханадан алған басылымдарын белгіленген мерзімде қайтару:
- кітапханада тыныштық пен тәртіп сақтауға, бөлмеге үлкен портфелдер мен сөмкелермен кірмеуге;
- оқырман кітапхана қорынан дәстүрден тыс ақпарат тарату құжаттарын алғанда, қызметкердің қатысуымен тексереді, ақауы бол,ан жағдайда, белгі соғу үшін кітапхана қызметкеріне ескертеді.
- Оқырмандарға:
- кітапханадан өздері қол қоймаған кітаптарды алып шығуға:
- кітапхана басылымдарын бүлдіруге (оларға белгілер салу, сызу, парағын жырту, мұқабасын бүгу т.т.):
- ашық кітап қорындағы әдебиеттердің орналасу тәртібін бұзуға:
- қызмет бөлмелері мен кітап қоймасына рұқсатсыз кіруге болмайды.
- Кететін оқушыларға жеке іс қағаздары, кітапхана абонементтінен алған әдебиетін қайтарғаннан кейін беріледі. Кететін мектеп қызметкерлері кітапхана өзінің кету парағын белгі қойдырады.
- Кітапхананың құқықтары мен міндеттері:
22.Кітапхананың жұмыс кестесін мектеп директоры бекітеді:
23.Кітапхана:
- берілген кітаптардың, баспа туындылары мен басқа да материалдардың кітапханаға қайтарылуы үшін тұрақты бақылау жүргізуге;
- оқырманнан бұрын берілген, пайдалану мерзімі өткен баспа туындыларын алғаннан кейін ғана кезекті беруді жүргізуге;
- КА қағидаларын бұзған абонементтерді әр жағдайда бұзушылық дәрежесіне қарай белгіленген мерзімге КА пайдалану құқығынан айыруға құқылы.
- Кітапхана мынаған міндетті:
- оқырмандардың кітапхана қорларын тегін және ашық пайдалануы мен баспа өнімдерін уақытша пайдалануға тегін беруге;
- оқырмандарға қызмет көрсетудің жоғары мәдениетін қамтамасыз етуге;
- білім беру ақпаратында оқырман талабын басшылыққа алуға;
- ұсынба әңгімелер, тізімдер мен басқа да анықтама-библиографиялық және ақпарат материалдарын беру жолымен оларға қажетті баспа туындысын таңдауда, тақырыптық кітап көрмелерін, жаңа әдебиеттер көрме – шолуын, Ақпарат күндерін, әдеби кештер, мерекелер мен басқа да шараларды ұйымдастыруда көмек көрсетуге;
- өз қорларын насихаттауға, оқырмандардың кітапқа деген қызығушылығын дамытуға және ынталандыруға;
- компьютерлендіру мен озық технологияларды енгізе отырып, оқырмандарға кітапхана және ақпарат қызметін көрсетуді жетілдіруге;
- қорда бар кітаптарды, баспа туындылары мен басқа да материалдарды белгіленген тәртіпке сәйкес есепке алуды, сақтау мен пайдалануды жүзеге асыруға;
- ұлттық мәдени мұраның бір бөлігі болып табылатын өз қорының сақталуы үшін жауап беруге;
- кітапханада оқырмандардың жұмыс істеу үшін қажетті жағдайлар жасау мен ұстауға;
- оқырмандарды демалыс уақытына қажетті әдебиетпен қамтамасыз етуге;
- жұмысқа оқырмандарды қатыстыра отырып, баспа туындыларын шағын жөндеуді (жыртылған және түсіп қалған беттерді, түптемелерді, мұқабаларды желімдеу және т.б.) тұрақты ұйымдастыруға;
- оқу жылының басында оқырмандарды жыл сайынғы қайта тіркеуді жүргізуге;
- мектеп кітапханасы туралы Ережеге сәйкес өз қызметі туралы есеп беруге.
4.Оқу залы бар кітапханалар үшін оқу залын пайдалану қағидалары:
- Оқу залында пайдалануға арналған әдебиет үйге берілмейді.
- Оқу залында сөмкемен, жеке және кітапхана кітаптарымен, газет-журналдарымен, баспа туындыларының кесінділерімен және басқа да баспа материалдарымен кіруге рұқсат етілмейді.
- Оқу залында берілетін кітаптар, басқа баспа туындылары мен материалдар саны шектелмейді. Бір мерзімдегі сұраныс көп болған жағдайда берілетін даналар саны шектелуі мүмкін.
- КА арқылы алынған кітаптар тек оқу залында, ал ол жоқ болса – кітапхана бөлмесінде пайдалануға беріледі. КА бойынша баспа туындылары мына мерзімге (қайта жөнелту уақытын санамағанда): кітаптар – 30 күнге, мерзімді басылымдар – 15 күнге, көшірмелер – 45 күнге беріледі.
